Partia më e madhe e koalicionit aktual qeverisës, Lidhja Demokratike e Kosovës, po kërkon një marrëveshje të gjerë, sa i përket zgjedhjes së presidentit të ri të shtetit.

Nënkryetari i LDK-së, Lutfi Haziri, tha për Radion Evropa e Lirë se në bisedimet për këtë çështje duhet të përfshihet i gjithë spektri politik.

“Para se të dalim me një emër të veçant, bashkë me partnerët e koalicionit qeveritar, duhet të arrijmë marrëveshjen politike për këtë çështje. LDK nuk lidhet me emra të përveçëm, në këtë fazë, por kërkon marrëveshje më të gjerë”, tha Haziri.

Haziri shtoi se pret nga partnerët e koalicionit që “të veprojnë konform interesave të shtetit dhe të tejkalojmë këtë sfidë”.

Më 5 nëntor, Hashim Thaçi dha dorëheqje nga posti i presidentit të Kosovës, pasi Dhomat e Specializuara në Hagë, konfirmuan aktakuzën ndaj tij për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit.

Po të njëjtën ditë, bazuar në kompetencat që ia jep Kushtetuta, kryetarja e Kuvendit të Kosovës, Vjosa Osmani mori postin e ushtrueses së detyrës së presidentit. Sipas Kushtetutës, Osmani, mund të qëndrojë në këtë post për gjashtë muaj, deri kur duhet të zgjidhet një president i ri.

Gjatë të hënës, edhe kryeministri i Kosovës, Avdullah Hoti, që vjen nga radhët e LDK-së, tha se së shpejti do të nisin bisedimet për postin e presidentit.

“Besoj për pak ditë do t’i fillojmë konsultimet me spektrin politik për ta zgjidhur këtë çështje, për të parë si do ta tejkalojmë këtë situatë. Rruga kushtetuese është e qartë, unë do të insistoj që të përcillen të gjitha hapat kushtetuese e të vendoset interesi publik para atij politik”, tha Hoti gjatë një konference për media në Prishtinë.

Opsioni i zgjedhjeve

Partnerët e koalicionit aktual qeverisës, ku bëjnë pjesë Lidhja Demokratike e Kosovës, Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës, Nisma Socialdemokrate dhe partitë e komuniteteve joshumicë, janë shprehur në favor të zgjedhjes së presidentit të ri, në mënyrë që të evitohen zgjedhjet e reja.

Pro mbajtjes së zgjedhjeve është shprehur partia më e madhe në opozitë, Lëvizja Vetëvendosje. Kreu i kësaj lëvizjeje, Albin Kurti, në një konferencë për media të mbajtur më 15 nëntor, kërkoi mbajtjen e zgjedhjeve të jashtëzakonshme dhe më pas të zgjidhet presidenti i ri i Republikës.

Sikur Kurti, mendon edhe Nezir Kraki, profesor i shkencave politike në Université Paris-Est Créteil (UPEC). Në një bisedë për Radion Evropa e Lirë ai tha se “Kosova duhet urgjentisht t’i rilegjitimojë institucionet e saja shtetërore dhe qeverisëse”.

“Paqartësia aktuale nuk është në favor të asnjë partie përveç në favor të stagnimit dhe izolimit të Kosovës. Për më tepër, Kosovës i duhet edhe stabilitet politik në vitet që vijnë sepse në janar nis mandati i (presidentit të zgjedhur të SHBA-së) Joe Biden në Amerikë dhe ne nuk guxojmë ta humbim rastin unik që e kemi për rifaktorizimin e Kosovës dhe shqiptarëve në Ballkan”, tha Kraki.

“Nga ky këndvështrim, mendoj qe prodhimi i një presidenti me pazare politike jolegjitime, as që do duhej të përmendej. Le të shkohet në zgjedhje në mars apo prill dhe t’ia nisim një cikli normal, me qeveri e institucione normale”, shtoi ai.

Ndërkohë, Partia Demokratike e Kosovës, që është në opozitë, nuk është deklaruar lidhur me çështjen e presidentit, por zyrtarë të kësaj partie, kanë konfirmuar se gjatë kësaj jave do të mblidhet kryesia e partisë për të diskutuar për zhvillimet e fundit.

Kadri Veseli, që udhëhiqte me PDK-në, po ashtu ka dhënë dorëheqje nga udhëheqja e partisë, pasi ai, bën pjesë aktakuzën e përbashkët me Thaçin, deputetin e Lëvizjes Vetëvendosjen Rexhep Selimin dhe ish-kreun e Kuvendit të Kosovës, Jakup Krasniqin. Që të katër këta ish-pjesëtarë të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, ndodhen në paraburgim në Hagë dhe janë deklaruar të pafajshëm ndaj akuzave që rëndojnë ndaj tyre.

Aktualisht, vetëm Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës ka dalë me kandidatin e saj për president, përkatësisht kanë propozuar për këtë post, liderin e partisë, Ramush Haradinajn. Por, emri i Haradinajt për të parin e shtetit është kundërshtuar nga partnerja kryesore në koalicionin qeverisës, LDK-ja.

Si zgjidhet presidenti i Kosovës?

Sipas nenit 86 të Kushtetutës, deputetët e Kuvendit të Kosovës zgjedhin presidentin, për një mandat pesëvjeçar, përmes votimit të fshehtë.

Secili person që është mbi moshën 35-vjeçare, mund të kandidojë për president të vendit. Kandidatët, që të nominohen, paraprakisht duhet të mbledhin nënshkrimet e të paktën 30 deputetëve të kuvendit.

Që një kandidat të zgjidhet president, i duhen dy të tretat e votave të të gjithë deputetëve të Kuvendit të Kosovës.

Nëse asnjë kandidatë për president nuk merr këtë shumicë prej dy të tretash në dy votimet e para, atëherë mbahet votimi i tretë, ku marrin pjesë dy kandidatët për president që kanë marrë numrin më të lartë të votave në dy votimet paraprake, dhe kandidati që merr shumicën e votave të të gjithë deputetëve, bëhet president i Republikës së Kosovës.

Por, në rast se edhe në votimin e tretë një kandidat dështon të zgjidhet president, Kushtetuta parasheh që kuvendi duhet të shpërndahet dhe të shpallet zgjedhjet e reja, të cilat duhet të mbahen brenda 45 ditësh./REL