Shërbimi i Çështjeve të Brendshme dhe Ankesave mund të jetë në ditët e fundit, pasi Ministria e Brendshme ka prezantuar ditën e sotme një projektligj për krijimin e një institucioni të ri, e cila do të quhet Agjencia e Mbikëqyrjes Policore. Kjo Agjenci, ndryshe nga SHÇBA-ja do të ketë nën lupë përveç policinë edhe Gardën e Republikës dhe zjarrfikësit.

Sekretarja e Përgjithshme e Ministrisë së Brendshme, Elena Pici, prezantoi këtë të mërkurë projektligjin i cili sipas saj kërkon një reformim rrënjësor të shërbimit në përputhje edhe me kërkesën e partnerëve ndërkombëtarë në fushën e rendit dhe sigurinë.

Projektligji synon reformimin e shërbimit dhe shndërrimin e kësaj agjencie civile mbikëqyrëse, për të luftuar korrupsionin si dhe për të parandaluar veprimtarinë e kundraligjshme në radhët e subjekteve të agjencisë duke përafruar kështu veprimtarinë me ato të agjencive homologe të BE. Po ashtu synohet që AMP të rrisë kapacitetet për një qasje proaktive ndaj fenomeneve korruptive të subjekteve të agjencisë.

Pici renditi ndër të tjera risitë kryesore të këtij projektligji:

“1. Emërtimi i kësaj Agjencie. Sot SHÇBA do të riemërtohet nëpërmjet këtij projektligji në “Agjensinë e Mbikëqyrjes Policiore”. Subjekte të agjencisë do te jenë edhe Garda e Republikës, gjithashtu edhe Shërbimi Zjarrfikës. Por Policia e Shtetit ngelet edhe struktura më e madhe, dhe me impaktin më të madh në radhët e komunitetit. Qytetari të ketë të qartë se ku duhet të dërgojë ankesat e tij në drejtim të përmbushjes së misionit policor në repsektim të ligjit dhe të kushtetutës së vendit.

2. Emërimi i Drejtorit të Përgjithshëm të Agjencisë do të bëhet nga Kryeministri, duke përafruar kështu emërimin e Drejtorit të Përgjithshëm në të njëjtin standard siç ndodh edhe me subjektet e tjera që mbikëqyr agjencia.

3. Risi e tretë e këtij projektligji është kalimi i tij në një strukturë civile. Pra “zhveshja” nga gradat dhe krijimi i kësaj strukture civile. Kjo do ta bëjë agjencinë më të pranueshme në funksion të mbikqyrjes, më të paanshme, më transparente dhe objektive në preceptimin e publikut dhe jo vetëm. Gjykojmë që kalimi i personelit në një strukturë civile duke ruajtur kapacitetet njerëzore aktuale që ka, dhe duke rekrutuar në të ardhmen kapacitete të reja, e bën strukturën më të qëndrueshme, më të hapur, më transparente dhe më në konceptin e një mbikqyrje të jashtme civile, e cila do të sigurojë kështu shmangien e konfliktit të interesit me subjektet e tjera që ajo mbikëqyr, të cilat janë kryesisht struktura me grada. Përgjatë gjithë frymës së projektligjit ne në fakt kemi synuar që të unifikojmë të drejtat dhe benefitet që ka kjo strukturë tashmë civile me subjektet që ajo mbikëqyr.

4. Ky projektligj përcakton detyrimet që rrjedhin nga aktet e tjera ligjore, si ai për “Vlerësimin kalimtar dhe periodik të subjekteve mbikqyrëse”. Në ligjin 12/2018 “Për vlerësimin kalimtar dhe periodik të punonjësve të Policisë së Shtetit, Gardës dhe SHÇBA, kjo strukturë ka marrë funksione të reja, të cilat duhet të përmenden në ligjin organik të kësaj agjencie.

5. Procesi i ekzaminimit poligrafik – sipas përcaktimeve ligjore, në një nga fazat e rekrutimit për personelin është pikërisht ekzamimi poligrafik për të cilin është trajnuar një staf ekspertësh pranë SHÇBA-së, prandaj është e rëndësishme që edhe ky funksion i ri i Agjencisë, të jetë i përmendur në ligj.

6. Hetimi disiplinor i subjekteve mbikqyrëse – sipas rekomandimeve të ICITAP dhe standardeve të EPAC, strukturat që mbikëqyr Agjencia, janë në konflikt interesi, nëse ankesat apo shkeljet që konstatohen, do të hetoheshin nga vetë strukturat ku janë me detyrë këto subjekte. Nisur nga treguesit e deritanishëm rezulton se numri i punonjësve të nivele menaxheriale të ndëshkuar disiplinarisht për shkelje të rënda disiplinore, apo për performancë të dobët, është tejet i ulët. Prandaj është e nevojshme që agjencia, gjatë veprimtarisë mbikëqyrëse që ajo kryen, në rast se konstaton shkelje të rënda sipas parashikimeve te vete ligjeve organike te subjekteve mbikëqyrëse, të mundet të bëjë hetim disiplinor. Sigurisht që në çdo rast subjektet do të kenë të drejtën e apelimit në një Komision Apelimi, por në çdo rast gjetjet e hetimit do të konkludohen në një vendim dhe jo thjesht rekomandime”.