Në 13-vjetorin e “21 Janarit” kur 4 vetë u vranë në bulevardin përballë Kryeministrisë, kreu i qeverisë Edi Rama e konsideron këtë ngjarje një krim shtetëror të pahetuar.

Në fjalën e tij në Kryeministri së bashku me familjarë të viktimave, me ministra, deputetë socialistë dhe anëtarë të PS, Rama bëri thirrje për drejtësi, që këtë radhë sipas tij, vjen me pakëz dritë në fund të tunelit për shkak të vendimit të Gjykatës Europiane për të Drejtat e Njeriut.

“Sot ky përkujtim ka pakëz më shumë se sa thjesht shpresë ne errësirën e plotë të tunelit të kërkikmit të drejtësisë gjatë gjithë këtyre viteve. Prandaj sot ndryshe nga herët e tjera ne jemi së bashku jo vetëm për të përkujtuar por edhe për t’i thënë këto fjalë. Sepse ka më në fund pakëz dritë në rrugën e gjatë të këtij tuneli. Fjalët e shpresës sonë sot nuk dalin vetëm nga dëshira e paepur për të mos iu dorëzuar errësirës mbytëse të sistemit të vjetër të drejtësisë, por edhe nga shenjat reale të zgjimit të drejtësisë edhe për 21 janarin. Njëra shenjë e këtij zgjimi të shumëpritur është e drejtpërdrejtë”.

Mosbërjen drejtësi për 21 Janarin, Kryeministri Edi Rama ia faturon Prokurorisë së Tiranës, që e akuzon si segment të kalbur të drejtësisë së re.

“Vendimi kuptimplotë i Gjykatës Europiane të të Drejtave të Njeriut, i cili e cilëson “21 janarin”, e zeza mbi të bardhë, si krim shtetëror të pa hetuar. Duke u bërë kështu i pamundur të lexohet me dy kuptime, sipas dëshirës së kërkuesve të drejtësisë për 21 janarin, këtu në këtë rreth të pandashëm kujtese dhe në shoqërinë shqiptare apo dëshirës së mbytësve të drejtësisë për 21 janarin në politikën shqiptare dhe në Prokurorinë e rrethit gjyqësor të Tiranës.

Shenja tjetër e zgjimit të drejtësisë është veprimtaria e prokurorisë dhe Gjykatës së Posaçme kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar e cila së fundmi ka hyrë në një fazë të re, kuptimplotë, duke e thyer më në fund akullin e shtresëzuar prej 100 e kusur vitesh mes shtetit shqiptar dhe drejtësisë.

Mes të dyjave qëndron sot një datë e shpallur nga Gjykata e Lartë e Shqipërisë, 27 shkurt 2024. Pak më shumë sesa një muaj prej sot, do të marrim vesh nëse dosja e gjakut të “21 janarit” do t’i kaloj për shqyrtim SPAK-ut për të hapur për së mbari hetimi e krimit shtetëror në bazë të vendimit të Gjykatës Europiane të të Drejtave të Njeriut apo do të vazhdojë të mbetet e mbyllur për Zoti e di sesa kohë akoma nën barkun e madh të Prokurorisë pa shtyllë kurrizore të rrethit gjyqësor të Tiranës. Këto dy anë krejt të ndryshme të medaljes të drejtësisë për “21 janarin”, sot janë në fakt edhe vetë shëmbëlltyra e drejtësisë në Shqipëri aktualisht.

Një trup i shtrirë në të gjithë vendin i cili ka nisur të japë shenja inkurajuese jete falë reformës në drejtësi që e udhëhoqëm dhe miratuam me këtë vullnet dhe falë veprimtarisë së SPAK dhe Gjykatës së Posaçme që po japin prova inkurajuese. Ndërkohë që gjymtarët dhe organe të tjera të trupit të drejtësisë vazhdojnë përpiliten përmes inercisë së kllapisë shekullore dhe zgjimesh copa-copa sipas rastesh ose vazhdojnë të flenë paturpësisht mbi dosjet e zverdhura të krimeve, ku 21 Janari mbetet krimi i krimeve dhe nevoja ulëritëse për thellimin e mëtejshëm të reformës në drejtësi.

Prokuroria e Tiranës është një nga këto gjymtyrë. Por si është e mundur që të kalojnë vite dhe ndërkohë gjymtyrë të tjera të cilat janë aty për të mundësuar mirëqeverisjen dhe vetëkontrollin e sistemit të drejtësisë ta shohin prej vitesh këtë zvarritje krejt të pajustifikueshme dhe të mos bëjnë asgjë? Këtë që bëri Gjykata Europiane e të Drejtave të Njeriut a mos vallë ishte kaq e vështirë ta bënte vetë sistemi? Ndërkohë që pikëpyëtja është, a duhet të përgatitemi edhe për më të keqen që përsëri sistemi të mos veprojë edhe në bazë të detyrimit që lind nga vendimi i Gjykatës Europiane? Prandaj 21 Janari është sa një nevojë për drejtësi të drejtpërdrejt lidhur me një krim shtetëror, aq edhe një motiv dhe një pasqyrë për të kuptuar më së miri se cila është detyra jonë si udhëheqës dhe garantorë politik të reformës në drejtësi, ndërkohë që Shqipëria është në një sfidë të vërtetë të hapur kombëtare mes të shkuarës padrejtësi dhe të ardhmes që duhet me patjetër ta bëjmë sot në Shqipëri si shtet i të drejtës ndërkohë që nuk mund të rrimë thjesht në pritje duke vëzhguar rezultet e reformës në drejtësi”.

Më 27 Shkurt do të pritet fjala e Gjykatës së Lartë, që do të vendosë nëse çështja e “21 Janarit” do t’i kalojë SPAK-ut për hetim ose jo, gjë që në fakt pritet nga Kryeministri Rama dhe qeveria socialiste, që kjo dosje t’i hiqet nga duart Prokurorisë së Tiranës.

“Megjithatë, ky i sotmi është një 21 Janar i veçantë sepse sot për herë të parë shpresa nuk ushqehet nga brenda nesh por dhe nga vendimi i Gjykatës Europiane dhe nga vullneti tanimë i SPAK për të goditur drejt, për të goditur lart pa duart e lidhura nga pushteti politik dhe pa frikë nga dordolecët politikë. Ne sot nuk na mbetet veçse të shpresojmë që Gjykata e Lartë do të vendosë me drejtësi në 27 Shkurt dhe do të lëvizë barrën e rëndë të 21 Janarit nga kurrizi pa shtyllë i Prokuroisë Tiranë në duart e SPAK-ut për të hetuar krejt çka është shkruar qartë në vendimin e asaj gjykate, asgjë më shumë po asgjë më pak dhe pastaj për ta çuar rezultatin e atij hetimi në duart e Gjykatës së Posaçme ku më në fund Shqipëria do të mund të shohin të gjithë ata që duhet të përgjigjen për 21 Janarin. Në të gjitha rastet ne e kemi ditur se 21 Janari është nga ato raste në histori kur drejtësia nuk vjen dot kurrë shpejt, por njëkohësisht nuk harron kurrsesi që të vijë”.

Më 27 Shkurt do të pritet fjala e Gjykatës së Lartë, që do të vendosë nëse çështja e “21 Janarit” do t’i kalojë SPAK-ut për hetim ose jo, gjë që në fakt pritet nga Kryeministri Rama dhe qeveria socialiste, që kjo dosje t’i hiqet nga duart Prokurorisë së Tiranës.

“Megjithatë, ky i sotmi është një 21 Janar i veçantë sepse sot për herë të parë shpresa nuk ushqehet nga brenda nesh por dhe nga vendimi i Gjykatës Europiane dhe nga vullneti tanimë i SPAK për të goditur drejt, për të goditur lart pa duart e lidhura nga pushteti politik dhe pa frikë nga dordolecët politikë. Ne sot nuk na mbetet veçse të shpresojmë që Gjykata e Lartë do të vendosë me drejtësi në 27 Shkurt dhe do të lëvizë barrën e rëndë të 21 Janarit nga kurrizi pa shtyllë i Prokuroisë Tiranë në duart e SPAK-ut për të hetuar krejt çka është shkruar qartë në vendimin e asaj gjykate, asgjë më shumë po asgjë më pak dhe pastaj për ta çuar rezultatin e atij hetimi në duart e Gjykatës së Posaçme ku më në fund Shqipëria do të mund të shohin të gjithë ata që duhet të përgjigjen për 21 Janarin. Në të gjitha rastet ne e kemi ditur se 21 Janari është nga ato raste në histori kur drejtësia nuk vjen dot kurrë shpejt, por njëkohësisht nuk harron kurrsesi që të vijë”.

Pas fjalimit në Kryeministri, kreu i qeverisë i shoqëruar nga familjarët e viktimave, ministra e deputetëve vendosën karafila të kuq në vendet ku mbetën të vrarë 4 persona në bulevard më 21 Janar 2011.

Ministri Manja: “21 Janari” ende në ajër për shkak të magjistratëve eunukë me certifikatë vettingu

Ministri i Drejtësisë Ulsi Manja ka sulmuar ashpër magjistratët e Prokurorisë së Tiranës që nuk e kanë hetuar dhe nuk kanë dhënë drejtësi për ngjarjen e 21 Janarit 2011, kur 4 vetë u vranë në bulevardin përballë Kryeministrisë.

Në fjalën e tij gjatë pritjes me familjarë të viktimave në këtë 13-vjetor të “21 Janarit”, ministri Manja u shpreh se kjo ngjarje qëndron ende në ajër për shkak të paaftësisë së disa prokurorëve, të cilët e kanë kaluar vettingun.

“Përkujtojmë sot dëshmorët e një ngjarje që nisi si një reagim popullor kundër korrupsionit që përfundoi si një ngjarje tragjike në dyert e kësaj Kryeministrie ku pushteti vrau 4 qytetarë të pafajshëm. Që nga ajo ditë nuk kemi ndaluar për asnjë çast së kërkuari drejtësi për viktimat e pafajshëm. Ne si opozitë në atë kohë iu premtuam një drejtësi të re dhe të plotë për viktimat  e 21 Janarit. Kontrata e Edi Ramës dhe PS me shqiptarët në 2013 që jo thjesht reformimi por rithemelimi i një drejtësie të pavarur. E premtuam dhe e bëmë. Sigurisht dhe me ndihmën e partnerëve tanë dhe tani po e mbështesim pa rezerva. Por a janë rezultatet e kësaj drejtësie të re në nivelin e pritshmërisë së publikut? Fakti që sot pas 13 vjetësh drejtësia për 21 Janarin si krim shtetëror është ende në ajër tregon qartë se brenda sistemit të ri të drejtësi ka magjistratë me certifikatë vettingu të paaftë profesionalisht që punojnë me mentalitetin e vjetër të mbylljes së dosjeve me procedurë apo me skadim të afateve të hetimit sepse kanë frikë të përballen me hetimin e dosjeve të rëndësishme”.

Familjarët e viktimave presin drejtësi, theksoi ministri Manja, i cili u shpreh se qeveria mund të ndërhyjë edhe në ligjin e procedurës penale që krime mos të mbeten të pahetuara dhe të mbyllen me prcedurë për tejkalim afatesh, si në rastin e “21 Janarit”.

“Bashkëshortja dhe vajza e Aleksit, familjarët e Hekuranit, Ziverit dhe Faikut nuk mund të rrinë peng i disa magjistratëve eunukë brenda sistemit që duke tundur në dorë një certifikatë vettingu përpiqen t’i vënë kapak floriri me procedurë të vërtetës për 21 Janarin. Paaftësisë së tyre duhet t’i dalë përzot vetë sistemi i drejtësisë, ndërsa metodat e tyre të vjetra të punës do të hasin në murin e fortë të ligjvënësit, që po qe nevoja do të prekim dhe procedurën penale me qëllim që asnjë krim mos mbetet pa u ndëshkuar për shkak afatesh kohore. Drejtësia nuk mund të jetë çështjte dëshire magjistratësh brenda sistemit. Ne i kemi dhënë njëherë e e mirë dhe përgjithmonë duart drejtësisë së vjetër si veprim dhe si mentalitet. Në rrafshin njerëzor, e di brengën e familjes Nika për mungesën e drejtësisë për Aleksin. Vendosja e drejtësisë do t’ja u lehtësojë sadopak dhimbjen”.

Ministri Manja pret hetim të plotë për “21 Janarin” si krim shtetëror, siç u evidentua edhe në vendimin e Gjykatës Europiane për të Drejtat e Njeriut.

“21 Janari kërkon nga drejtësia që të bëhet drejtësi e plotë dhe do të thotë që autorët të shkojnë para drejtësisë dhe të marrin ndëshkimin e merituar nga drejtësia.Këtë e kërkon Gjykata Europiane e të Drejtave të Njeriut me një konkluzion të qartë që autoritetet në Shqipëri dështuan të hetojnë 21 Janarin si krim shtetëror. Tani presim drejtësinë e munguar por jo nga magjistratë frikacakë, por nga magjistratë që e konsiderojnë të verbër përballë individëve dhe që merren me faktin penal dhe provat e nuk hezitojnë t’i bien çekicit të drejtësisë. Tani nuk ka më asnjë alibi për sistemin e ri të drejtësisë”.

FJALA E PLOTË E KRYEMINISTRIT EDI RAMA

Shumë të dashur familjarë të Dëshmorëve të Atdheut që humbën jetën padrejtësisht në 21 janar, pas plot 13 vitesh nga “21 janari” tragjik, sot ky përkujtim që na mbledh përsëri si çdo vit në këtë familje të ngushtë, ka pakëz më shumë sesa thjeshtë shpresë në errësirën e plotë të tunelit të kërkimit të drejtësisë gjatë gjithë këtyre viteve.

Prandaj sot ndryshe nga herët e tjera ne jemi së bashku jo vetëm për të përkujtuar, por edhe për t’i thënë këto fjalë sepse ka më në fund përveç sesa thjeshtë shpresë, pakëz dritë në rrugën e gjatë të këtij tuneli.

Fjalët e shpresës sonë sot nuk dalin vetëm nga dëshira e paepur për të mos iu dorëzuar errësirës mbytëse të sistemit të vjetër të drejtësisë, por edhe nga shenjat reale të zgjimit të drejtësisë edhe për 21 janarin. Njëra shenjë e këtij zgjimi të shumëpritur është e drejtpërdrejtë!

Vendimi kuptimplotë i Gjykatës Europiane të të Drejtave të Njeriut, i cili e cilëson “21 janarin”, e zeza mbi të bardhë, si krim shtetëror të pa hetuar. Duke u bërë kështu i pamundur të lexohet me dy kuptime, sipas dëshirës së kërkuesve të drejtësisë për 21 janarin, këtu në këtë rreth të pandashëm kujtese dhe në shoqërinë shqiptare apo dëshirës së mbytësve të drejtësisë për 21 janarin në politikën shqiptare dhe në Prokurorinë e rrethit gjyqësor të Tiranës.

Shenja tjetër e zgjimit të drejtësisë është veprimtaria e prokurorisë dhe Gjykatës së Posaçme kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar e cila së fundmi ka hyrë në një fazë të re, kuptimplotë, duke e thyer më në fund akullin e shtresëzuar prej 100 e kusur vitesh mes shtetit shqiptar dhe drejtësisë.

Mes të dyjave qëndron sot një datë e shpallur nga Gjykata e Lartë e Shqipërisë, 27 shkurt 2024. Pak më shumë sesa një muaj prej sot, do të marrim vesh nëse dosja e gjakut të “21 janarit” do t’i kaloj për shqyrtim SPAK-ut për të hapur për së mbari hetimi e krimit shtetëror në bazë të vendimit të Gjykatës Europiane të të Drejtave të Njeriut apo do të vazhdojë të mbetet e mbyllur për Zoti e di sesa kohë akoma nën barkun e madh të Prokurorisë pa shtyllë kurrizore të rrethit gjyqësor të Tiranës.

Këto dy anë krejt të ndryshme të medaljes të drejtësisë për “21 janarin”, sot janë në fakt edhe vetë shëmbëlltyra e drejtësisë në Shqipëri aktualisht. Një trup i shtrirë në gjithë vendin i cili ka nisur të japë më në fund shenja inkurajuese jete, falë vullnetit tonë të hekurt për t’i mbajtur larg duart e pushtetit politik nga drejtësia, falë reformës në drejtësi të cilën ne e udhëhoqëm dhe e miratuam me këtë vullnet e falë pa dyshim veprimtarisë së SPAK dhe Gjykatës së Posaçme të cilat po japin prova inkurajuese që drejtësia në këtë vend është e mundur.

Ndërkohë që gjymtyrë dhe organe të tjera të trupit të drejtësisë vazhdojnë përpëliten përmes inercisë së kllapisë shekullore dhe zgjimeve copa-copa sipas rastesh, kryesisht pa zarar apo për interesa pa karar ose vazhdojnë të flenë paturpësisht mbi dosje të zverdhura të krimeve shembullore ku “21 janari” mbetet krimi i krimeve dhe prova më ulëritëse edhe e nevojës së thellimit të mëtejshëm të reformës në drejtësi dhe të anti korrupsionit në tërësi.

Prokuroria e rrethit gjyqësor të Tiranës është një nga këto gjymtyrë, por si është e mundur që të kalojnë vite dhe ndërkohë gjymtyrë të tjera të cilat janë aty për të mundësuar mirëqeverisjen dhe vetë kontrollin e sistemit të dreqësisë ta shohin prej vitesh këtë zvarritje krejt të pajustifikueshme dhe të mos bëjnë asgjë. Dhe pyetja është, këtë që bëri Gjykata Europiane e të Drejtave të Njeriut, a mos vallë ishte kaq e vështirë ta bënte vetë sistemi? Ndërkohë që pikëpyetja është, a duhet të përgatitemi edhe për më të keqen që përsëri sistemi të mos veprojë edhe në bazë të detyrimit që lind nga vendimi i Gjykatës Europiane të të Drejtave të Njeriut. Prandaj “21 janari” është sa një nevojë për drejtësi të drejtpërdrejtë lidhur me një krim shtetëror aq edhe një motiv dhe një pasqyrë për të kuptuar më së miri se cila është detyra jonë si udhëheqës dhe si garant politik të reformës në drejtësi, ndërkohë që Shqipëria është në një sfidë të vërtetë, të hapur kombëtare mes të shkuarës padrejtësi dhe të ardhmes që duhet me patjetër ta bëjmë të sotme të Shqipërisë si shtet i së drejtës. Ndërkohë që nuk mund të rrimë thjeshtë duke vëzhguar në pritje rezultatet e reformës në drejtësi.

Megjithatë përtej kësaj sfidë të hapur kombëtare që është sfida e të gjithë shoqërisë që fatmirësisht në pjesën dërrmuese të saj është e shëndetshme dhe e të gjithë atyre që në funksione të ndryshme apo si përfaqësues të tria pushteteve të pavarura kërkojnë dhe janë të gatshëm ta bëjnë Shqipërinë një shtet demokratik, funksional të së drejtës me të gjitha standardet e Bashkimit Europian, ky i sotmi është sidoqoftë një “21 janar” i veçantë! Pikërisht sepse sot për herë të parë që prej 13 vitesh shpresa nuk ushqehet vetëm nga brenda nesh, po dhe nga vendimi i Gjykatës Europiane të së Drejtave të Njeriut dhe nga vullneti tani më i shprehur i SPAK-ut dhe Gjykatës së Posaçme për të goditur drejtë, për të goditur lart pa duart e lidhura nga pushteti politik dhe pa frikë nga dordolecët politik që e mbajtën drejtësinë larg Shqipërisë dora-dorës për më shumë se 100 vjet.

Ne sot nuk na mbetet veçse të shpresojmë që gjykata e lartë e Republikës së Shqipërisë do të vendosë me drejtësi në 27 shkurt dhe do të lëvizë barrën e rëndë të “21 janarit” nga kurrizi i pashtyllë i Prokurorisë së rrethit gjyqësor Tiranë, në duart e SPAK, për të hetuar krejt çka është shkruar qartë si drita e diellit në vendimin e asaj Gjykate, asgjë më shumë, por asgjë më pak. Dhe pastaj për ta çuar rezultatin e atij hetimi në duart e Gjykatës së Posaçme, ku më në fund Shqipëria dhe shqiptarët do të mund të shohin nën dritën e diellit të gjithë ata që duhet të përgjigjen për “21 janarin”.

Ne të gjitha rastet ne e kemi ditur apo jo? E kemi ditur qysh prej ditës së parë! Qysh prej ditës kur u mblodhëm për herë të parë me dhjetëra mijëra vetë në marshimin e heshtur të 28 janarit 2011, se “21 janari” është nga ato raste në histori dhe jo vetëm në histori tonë, por në historinë e botës kur drejtësia nuk vjen dot kurrë shpejt, por njëkohësisht nuk harron kurrsesi që të vijë.

Me këto fjalë dëshiroj që ta ndaj bashkë me të gjithë familjarët në emër edhe të të gjithë kolegëve këtu të pranishëm, në emër të familjes sonë të madhe politike që udhëheq sot vendin qoftë vullnetin si gjithmonë të palëkundur për të qëndruar krah për krah deri në ditën e gjykimit të “21 janarit”, por qoftë edhe besimin e ushqyer pikërisht nga një moment dramatik në këtë histori që shënon edhe një kthesë dramatike në drejtimin e duhur dhe që fatkeqësisht nuk erdhi si rezultat i forcës së brendshme të sistemit të drejtësisë, por erdhi si rezultat i forcës europiane të drejtësisë, Gjykatës Euripiane së të Drejtave të Njeriut, në Strasburg.

Shumë faleminderit!

/tvklan.al